Veel Nederlanders maken op vakantie dankbaar gebruik van de aanwezige gratis wifi. Of dit nu op de camping, in het hotel of in een winkel is: als er een openbaar netwerk is, wordt er al snel ingelogd. Daarbij gaan we snel voorbij aan de gevolgen die dat kan hebben voor de online veiligheid. Tijd om daar toch eens bij stil te staan.
Waarom is gratis wifi zo onveilig?
Gratis wifi wordt vaak aangeboden via openbare netwerken. Het probleem is niet dat het internet gratis is, maar dat het netwerk openbaar is. Vaak vindt er geen versleuteling plaats. Daardoor kan in principe iedereen elkaars gegevens op het netwerk zien. Iedereen met een beetje verstand van computers en het juiste gereedschap vist over het netwerk zo de wachtwoorden en surfgeschiedenis van een ander uit de stroom aan data.
Je kunt je voorstellen dat openbare netwerken erg geliefd zijn onder hackers. Het is een fluitje van een cent om op deze manier waardevolle gegevens te stelen. Soms gaan cybercriminelen zo ver, dat ze een nepnetwerk opzetten. Ze gebruiken dan de naam van bijvoorbeeld een bekende fastfoodketen. Zo lijkt het alsof je inlogt op een betrouwbaar netwerk, terwijl je eigenlijk rechtstreeks in de fuik loopt.
Diefstal van persoonlijke gegevens
De belangrijkste reden om geen gratis wifi te gebruiken, is omdat je gegevens gestolen kunnen worden. Denk aan gegevens om in te kunnen loggen op sociale media, of zelfs bij de bank. Denk ook aan je persoonlijke gegevens die je invult om een bestelling te doen, of om foto’s op je computer.
Met deze gegevens kunnen cybercriminelen identiteitsfraude plegen. Zo kunnen er bestellingen worden gedaan op jouw naam en van jouw bankrekening, zonder dat je daar zelf opdracht voor hebt gegeven. Ook kan het je reputatie schaden.
Computers infecteren
Wat is voor cybercriminelen nog leuker dan data vergaren via een openbaar netwerk? Juist: nog meer data vergaren en nog dieper in netwerken infiltreren door computers en andere apparatuur op het netwerk te infecteren. Je bent op een openbaar netwerk ontzettend kwetsbaar voor virussen, worms, trojan horses, ransomware en irritante reclames.
Een antivirusprogramma kan niet altijd alle achterdeuren beveiligen. Daardoor kun je toch geïnfecteerd raken met een computervirus. Zeker op bepaalde smartphones is het kinderlijk eenvoudig schadelijke software te installeren.
Jezelf beschermen met een VPN
Wil je op vakantie toch een openbaar netwerk gebruiken? Gebruik dan een VPN. Een VPN is een verbinding tussen jouw apparatuur en het wereldwijde internet. Deze verbinding is beveiligd door versleuteling te gebruiken. Dat houdt in dat jouw data een brij aan code wordt en zo het internet wordt opgestuurd. Daardoor kunnen kwaadwillenden geen data onderscheppen en niet meekijken.
Ook krijg je een apart IP-adres. Dat IP-adres lijkt uit een ander land afkomstig te zijn. Daardoor val je minder op bij hackers en andere pottenkijkers. Misschien valt het juist op dat je een VPN gebruikt. Dan is het meteen al een stuk minder aantrekkelijk om een hackpoging te doen.
Wil je helemaal geen risico lopen? Gebruik dan je 3G of 4G-verbinding van je mobiele provider. Dit is een verbinding die je met niemand anders deelt. Als je daar dan ook nog een VPN bij gebruikt, is de kans dat je slachtoffer wordt van cybercriminaliteit helemaal een stuk kleiner.